Na pewno nie jest łatwo znaleźć rodzinę, która przez cztery kolejne pokolenia zajmowałaby się zegarami i zegarmistrzostwem. Kreacja zegarów miejskich Kalisza była dumą rodu, a utrzymanie ich w sprawności technicznej obowiązkiem określonym wolą nestora zegarmistrzów w rodzinie Stilterów.
W wielu polskich rodzinach historia kraju kreśliła losy ludzkie. Wojny, konflikty narodowe, zmiany regulacji prawnych i ekonomicznych, decydowały o przesiedleniach i tułaczkach, rozwoju, stabilizacji, czy upadku ekonomicznym niejednego rodu. W rodzinie Stilterów z Kalisza mimo doświadczenia wielu z powyżej wymienionych zdarzeń, członkowie rodu nie zaprzestawali być wyróżniającymi się w swoich środowiskach zegarmistrzami.
Pod Zaborem Rosyjskim, w Kaliszu – stolicy guberni, w roku 1883 naukę zawodu zegarmistrzowskiego w firmie Gustawa Kleina, rozpoczął nestor rodu zegarmistrzowskiego – Rafał Władysław Stilter. Kolejne jego pokolenia: Bruno Robert, Ryszard Janusz i Zbigniew Alfred naukę zawodu pobierały już w rodzinnej firmie, lub pod okiem rodzica w firmie Jubiler, gdy zmiany ekonomiczne spowodowały, że pracę „w Jubilerze” podjął Ryszard Janusz Stilter.
Zakupiona wraz z zakładem od wdowy swojego mistrza kamienica, przechodziła typowe dla polskiej i lokalnej społeczności losy. Zburzona w roku 1914 roku, jako jedna z pierwszych została podniesiona z ruin Pierwszej Wojny Światowej. Po kolejnej wojnie, już w Polsce, tak zakład, jak i kamienica zostały przejęte przez Skarb Państwa. Takie represyjne działania władz, pozwoliły na otwarcie tylko małego zakładu usługowego, w innej, bocznej lokalizacji. Kontynuator zawodu, aktywny dziś – Zbigniew Alfred Stilter zdecydował dla odmiany, by przenieść się do Niemiec i tam podtrzymując zawodowe tradycje rodzinne,… zakupił w roku 1993 w Hanowerze firmę jubilersko-zegarmistrzowską wraz z jej lokalem. Tym krokiem historia własności siedziby rodzinnego zakładu zegarmistrzowskiego, zatoczyła swego rodzaju koło.
Związek z zegarami wieżowymi zainicjował senior rodu – Rafał Władysław Stilter, który w swoim zakładzie wykonał około 15-tu zegarów wieżowych. Ten najsłynniejszy – na Kaliskiej Rogatce Miejskiej, wykonany na Wystawę Rzemiosła w roku 1912 otrzymał na niej złoty medal. Dokonania Rafała Władysława Stiltera doceniła tak brać zegarmistrzowska obierając go Starszym Cechu, jak i władze państwowe przyznając mu w roku 1937 Srebrny Krzyż Zasługi. Jego ostatnią wolą było, by następne pokolenia opiekowały się miejskimi zegarami. Syn mistrza – Bruno Robert Stilter trafił na zdecydowanie trudniejsza czasy, a wykonując rzetelnie swój zawód i zgodnie ze wskazaniem ojca doglądając „rodzinne, miejskie zegary” doczekał się… odebrania zakładu i przejęcia kamienicy przez Skarb Państwa. Kolejny potomek – Ryszard Janusz Stilter, mimo, że dopiero na emeryturze posiadał własną firmę, między innymi zaprojektował i wykonał zegar dla kaliskiego Dworca PKS. Wraz z synami doglądał także i wyremontował kilka okolicznych zegarów. Za zasługi dla miejscowej społeczności został wpisany do Złotej Księgi Miasta i udekorowany Honorową Odznaką Miasta Kalisza. Zbigniew Alfred Stilter prowadzi sklep jubilerski z ofertą zegarkową uznanych firm szwajcarskich oraz markową biżuterią. Tam też zlokalizowany jest najnowocześniejszy w Hannoverze warsztat zegarmistrzowski i złotniczy, prowadzący serwis wiodacych marek szwajcarskich. W swojej pracy Zbigniew Alfred Stilter nie unika także serwisowania okolicznych zegarów wieżowych. Te istniejące cały czas „rodzinne zegary” w Kaliszu, od roku 2003 dogląda pierwszy syn Ryszarda – Janusz Krzysztof Stilter, który choć nie jest zegarmistrzem, to przez lata asystując ojcu w naprawach zegarów, zna je od podszewki.
Podziwiając dokonania i tradycję rodzinną Stilterów z Kalisza, można życzyć nie tylko każdemu zegarmistrzowi, osiągnięć na miarę tych wymienionych powyżej, ale także chęci i możliwości kontynuowania każdego, ukochanego zawodu rodziców, przez kolejne pokolenia.
Władysław Meller
na podstawie materiałów dostarczonych przez p. Janusza Stiltera
strona rodzinna „Cztery pokolenia mistrzów zegarmistrzostwa”
Jedna odpowiedź do “Z zegarami od pokoleń”
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.
Dalszy ciąg o tradycji rodzinnej:
http://www.uhren-stilter.de